Ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ, ιδρύθηκε το 1983 και είναι μη-κερδοσκοπικό σωματείο με αντικείμενο τη μελέτη και προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους, τη διαχείριση των παράκτιων οικοσυστημάτων στις σημαντικότερες παραλίες ωοτοκίας της Καρέττα στη χώρα μας, την περίθαλψη τραυματισμένων και άρρωστων χελωνών καθώς και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.

Είναι Εταίρος του Μεσογειακού Προγράμματος Δράσης του Προγράμματος για το Περιβάλλον των Ηνωμένων Εθνών (UNEP/MAP), μέλος του Ευρωπαϊκού Γραφείου Περιβάλλοντος και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Διατήρηση των Ακτών. Μέλη του συμμετέχουν στη Διεθνή Ένωση Εμπειρογνωμόνων για τις Θαλάσσιες Χελώνες καθώς και σε Μεσογειακά και διεθνή συνέδρια για τη διαμόρφωση στρατηγικής για την προστασία των θαλάσσιων χελωνών. Επιπλέον, στη Ζάκυνθο, ο Σύλλογος που συνετέλεσε στη δημιουργία του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου, συμμετέχει στη λειτουργία του πρώτου Φορέα Διαχείρισης προστατευόμενης περιοχής στην Ελλάδα, ενώ συμμετέχει και στο Διοικητικό Συμβούλιο των νεοϊδρυθέντων Φορέων Διαχείρισης, του Αμβρακικού Κόλπου, Κοτυχίου Στροφυλιάς και της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου.

Οι δραστηριότητες του Συλλόγου ΑΡΧΕΛΩΝ περιλαμβάνουν καταγραφή της αναπαραγωγικής δραστηριότητας και προστασία των φωλιών της Καρέττα στις σημαντικότερες περιοχές ωοτοκίας της (Ζάκυνθο, Πελοπόννησο και Κρήτη), εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων για τις περιοχές και δράσεις Περιβαλλοντικής Αγωγής. Όλα τα προγράμματα διεξάγονται με τη συνεργασία των αρμόδιων Υπουργείων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλιευτικών συλλόγων, κατοίκων της περιοχής και άλλων περιβαλλοντικών οργανώσεων ενώ εκπονεί και προγράμματα εθνικής ή κοινοτικής συγχρηματοδότησης.

Χάρτης περιοχής Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου.

• Παρακολουθούνται κάθε χρόνο συστηματικά 75 χιλιόμετρα παραλιών και προστατεύονται περισσότερες από 2.500 φωλιές και μαρκάρονται περίπου 300 χελώνες.

• Περιθάλπονται στο Κέντρο Διάσωσης στη Γλυφάδα Αττικής, περίπου 50 θαλάσσιες χελώνες ετησίως, οι οποίες μετά την αποθεραπεία τους απελευθερώνονται στο φυσικό τους περιβάλλον.

• Λειτουργεί το Εθνικό Δίκτυο Διάσωσης και πραγματοποιούνται συνεργασίες με αλιείς και λιμεναρχεία για τη μείωση της θνησιμότητας των θαλάσσιων χελωνών.

• Πραγματοποιούνται δράσεις για την προστασία και διαχείριση παράκτιων οικοσυστημάτων, όπως αποκαταστάσεις αμμόλοφων, καθώς και για την παρακολούθηση των μετακινήσεων των χελωνών μέσω δορυφορικών πομπών.

• Λειτουργούν τρεις Περιβαλλοντικοί Σταθμοί και δέκα εποχικοί Σταθμοί Ενημέρωσης στη Ζάκυνθο, Πελοπόννησο και Κρήτη. Επιπλέον, λειτουργούν δύο Σταθμοί Α' Βοηθειών στην περιοχή του Ρεθύμνου και του Αμβρακικού Κόλπου.

• Ενημερώνονται κάθε χρόνο περισσότεροι από 15.000 μαθητές μέσω των προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Αγωγής που διεξάγει ο Σύλλογος και 200.000 έλληνες και αλλοδαποί επισκέπτες.

• Εκπαιδεύονται και συμμετέχουν στα προγράμματα του Συλλόγου 500 εθελοντές ετησίως.

• Λειτουργεί το Κέντρο Εκπαίδευσης Eθελοντών για το περιβάλλον με σεμινάρια και παρουσιάσεις.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.archelon.gr .

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Οδηγίες για τραυματισμένες και νεκρές χελώνες

Οι χελώνες μπορεί να βρεθούν νεκρές ή τραυματισμένες για πολλούς λόγους. Επίσης πολλές φορές μπλέκονται σε δίχτυα και παραγάδια, μένουν για πολύ χρόνο χωρίς οξυγόνο, με αποτέλεσμα να πέφτουν σε κωματώδη κατάσταση. Μπορείτε να βοηθήσετε στη διάσωση τραυματισμένων χελωνών ή στην καταγραφή των νεκρών αν ακολουθήσετε μερικές απλές οδηγίες που περιγράφονται παρακάτω. Μην ξεχνάτε ότι πολλές χελώνες είναι μαρκαρισμένες, δηλαδή φέρουν χαρακτηριστικό σήμα αναγνώρισης στα πτερύγιά τους. Το σήμα είναι πλαστικό ή μεταλλικό και φέρει έναν κωδικό με συνδυασμό γραμμάτων και αριθμών. Αν διαπιστώσετε ότι η χελώνα είναι μαρκαρισμένη, παρακαλούμε σημειώστε τον κωδικό του σήματος και επικοινωνήστε με το Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών.

Α) Αν συναντήσετε χελώνα στην παραλία

Οι θαλάσσιες χελώνες βγαίνουν από τη θάλασσα μόνο κατά την περίοδο της ωοτοκίας (Μάιος-Αύγουστος) και συνήθως μόνο κατά τις βραδινές ώρες. Έτσι σε κάθε άλλη περίπτωση το πιθανότερο είναι πως η χελώνα είναι είτε νεκρή είτε τραυματισμένη.

Α.1. Αν είναι νεκρή

Για να βεβαιωθούμε ότι είναι νεκρή ακουμπάμε ελαφρά το δάκτυλο μας στο επάνω “βλέφαρο” της. Αν κινήσει τα μάτια της σημαίνει ότι είναι ζωντανή. Στη συνέχεια επικοινωνήστε με το Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών (τηλ. 210-89 44 444), για να σας δοθούν συγκεκριμένες οδηγίες.

Α.2. Αν είναι ζωντανή

•  Μεταφέρετε τη χελώνα (σηκώνοντάς τη από το καβούκι και όχι από τα πτερύγια) πάνω σε άμμο ή βάλτε κάτω από το καβούκι της κάτι μαλακό ώστε να μην πληγωθεί.
• Φροντίστε το κεφάλι της σε κάθε περίπτωση να είναι έξω από το νερό.
• Σκεπάστε τα μάτια της με κάποιο ύφασμα. Αν και η χελώνα δεν επιτίθεται, μην πλησιάσετε τα χέρια σας στο στόμα της.
• Σκεπάστε το καβούκι της με ένα βρεγμένο ύφασμα για να διατηρείται υγρή. Αν έχει τραύματα (που βρίσκονται έξω από το νερό) καλό είναι να σκεπαστούν και αυτά (για να μη μολυνθούν από μύγες, κλπ.)
• Σε καμία περίπτωση μην την επιστρέψετε στη θάλασσα.
• Επικοινωνήστε με το Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών στο 210-89 44 444.

Β) Αν συναντήσετε χελώνα στη θάλασσα

Αν βρίσκεται στη φυσική της κατάσταση, μπορείτε να την παρακολουθήσετε από κάποια απόσταση χωρίς να την ενοχλήσετε. Αν είναι τραυματισμένη ή σε ασθενική κατάσταση, κάνετε τα εξής:

• Προσπαθήστε να προσεγγίσετε τη χελώνα με το σκάφος. Eαν είναι εφικτό ανεβάστε τη χελώνα στο σκάφος πιάνοντάς τη από το καβούκι (όχι από τα πτερύγια).

• Σε περίπτωση που αντιδρά έντονα μπορείτε να την ηρεμήσετε σκεπάζοντας τα μάτια της με ένα ύφασμα.

• Εάν βρίσκεται σε κωματώδη κατάσταση (λόγω πιθανής έλλειψης οξυγόνου μετά από σύλληψη σε δίχτυα) κρατείστε τη σε κεκλιμένη θέση με το κεφάλι προς τα κάτω και το πίσω μέρος ανασηκωμένο κατά 20 εκατοστά. Έτσι θα βγει το νερό που πιθανόν έχουν πάρει οι πνεύμονές της.
• Απελευθερώστε την από δίχτυα, πετονιές ή σχοινιά στα οποία έχει τυχόν μπλεχτεί.
•  Αν προεξέχει πετονιά από το στόμα της κόψτε την κοντά στο στόμα της χωρίς να την τραβήξετε.
• Επικοινωνήστε με το Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών στο 210 8944 444.

Οδηγίες μεταφοράς τραυματισμένης χελώνας

Οι τραυματισμένες χελώνες πρέπει να μεταφερθούν το συντομότερο δυνατό στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών στη Γλυφάδα Αττικής. Αφού πρώτα επικοινωνήσετε με το Κέντρο για να σας δοθούν πιο συγκεκριμένες οδηγίες και ειδοποιηθεί η αρμόδια Λιμενική Αρχή, μπορείτε να βοηθήσετε στη μεταφορά του ζώου. Η χελώνα θα χρειαστεί να τοποθετηθεί σε κάποιο κιβώτιο έτσι ώστε να είναι εφικτή η μεταφορά της με αυτοκίνητο Ι.Χ, λεωφορείο του ΚΤΕΛ, τρένο (ΟΣΕ) ή ακόμα με πλοίο ή αεροπλάνο. Το κιβώτιο θα πρέπει να είναι σταθερό για να μην τραυματιστεί το ζώο κατά τη μεταφορά του. Επιπλέον θα πρέπει να έχει κατάλληλες διαστάσεις τόσο για να χωρά άνετα η χελώνα σε αυτό όσο και να μπορεί να τοποθετηθεί στο μέσο μεταφοράς. Αν δεν υπάρχει κατάλληλο κιβώτιο, μπορείτε να φτιάξετε επί τόπου με απλά υλικά ένα πρόχειρο κουτί για τη μεταφορά της χελώνας. Απαιτούμενα υλικά: ξύλινη παλέτα, μεγάλο χαρτόκουτο, πλαστική ταινία συσκευασίας, ύφασμα, σχοινί.

Τοποθετήστε κάτω την παλέτα οριζόντια.

• Ανοίξτε το χαρτόκουτο και τοποθετήστε το πάνω στην παλέτα.

• Τοποθετήστε τη χελώνα μέσα στο χαρτόκουτο πιάνοντάς την από το καβούκι (αν η χελώνα είναι μεγάλη θα χρειαστούν δύο άτομα). Αν δεν υπάρχει μεγάλο χαρτόκουτο που να χωρέσει τη χελώνα  χρησιμοποιήστε δύο ή περισσότερα χαρτόκουτα και συνενώστε τα με πλαστική ταινία συσκευασίας.

• Βρέξτε το ύφασμα με λίγο νερό (να μην στάζει) και τοποθετήστε το πάνω στη χελώνα φροντίζοντας να καλύπτονται και τα μάτια της.

• Κλείστε καλά το χαρτόκουτο με τη χελώνα μέσα και δέστε το με το σκοινί σταθερά πάνω στην παλέτα, ώστε να γίνει ένα σώμα με την παλέτα.

• Μεταφέρετε τη χελώνα, που βρίσκεται μέσα στο χαρτόκουτο, σηκώνοντας την παλέτα (θα χρειαστούν 2 άτομα).

Επειδή ο καθένας από εμάς μπορεί να εφαρμόσει το σύνθημα του ΑΡΧΕΛΩΝ «Μπορούμε να Ζήσουμε Μαζί» και επειδή γνωρίζουμε πως έστω και μια προσπάθεια μπορεί να σώσει μια χελώνα, σας προτρέπουμε να γίνετε και εσείς μέλη του Δικτύου Ζωής και να συμβάλλετε στην προστασία των θαλασσίων χελωνών. Γι’ αυτόν το σκοπό επικοινωνήστε με το:

Κέντρο Διάσωσης Θαλασσίων Χελωνών

3^η Μαρίνα Γλυφάδας (πίσω από τη στάση του ΤΡΑΜ «Παλαιό Δημαρχείο»)

166 75 ΓΛΥΦΑΔΑ

Τηλ. Δικτύου Ζωής: 210 89 44 444

Τηλ/ Fax: 210-89 82 600

www.archelon.gr

Email: stps@archelon.gr